
Bideko hitza : euskal poema modernoen antologia (1951-2019)
Olasagarre Mendinueta, Juanjo
Argitaletxea: Alai
Urtea: 2020
ISBN: 978-84-120944-7-3
Bilduma: Hautak
Deskripzioa
Juanjo Olasagarre
Juanjo Olasagarre Arbizun jaio zen 1963an. Donostian psikologiaikasketak egin zituen; hala ere, euskara eta hizkuntza irakastea du ogibide bigarren hezkuntzan. Hainbat hedabidetan kolaboratu izan du, hala nola Egin, Egunkaria, Berria eta Deia egunkarietan, edo Argia astekarian. Volgako Batelariak literatura aldizkari digitaleko izan da. Genero bat baino gehiago landu du Olasagarrek. Poesiatik ekin zion bere literatur ibilbideari, 1991n Gaupasak (Susa) bilduma plazaratuta, eta genero horri eskaini zion nagusiki bere traiektoriaren lehenengo partea, Bizi puskak (Susa, 1996) eta Puskak biziz (Susa, 2000) lanak plazaratuta, nahiz eta egin zituen tartean beste genero batzuetan ere sartu-irtenak, Hegazti errariak (BBK-Euskaltzaindia, 1996) teatro-lana eta Mandelaren Afrika (Susa, 1998) kronika-liburua, kasurako. Gerora nobela ere argiratu du: Ezinezko maletak (Susa, 2004), T (Tragediaren poza) (Alberdania, 2008) eta Poz Aldrebesa (Susa 2017). 2018an Ia Hemen poesia liburua (Xabier Lete Saria. Pamiela 2018) argitaratu du.
Bideko hitza. Euskal poema modernoen antologia (1951-2019)
Antologia honetan, bere irakurketetan aurkitutako hitzak bildu nahi izan ditu egileak: hitz horiek poesia generokoak izatea dute amankomunean. Denok dakigun bezala, asko irakurtzen ez den generoa da poesiarena, zenbait arrazoiren artean zeinua eta esanahia bata bestetik gero eta gehiago urrunarazi baitituzte egileek zein ildo historikoek. Hori dela eta, esanahi argia eta garbia ez ezik, musikalitatea ere baduten poemak bilatu dira, poema antologia honen helburua irakurlea poesia irakurtzera zaletzea da eta. Hautaketa egitean, irizpidea ez da izan euskal poesia modernoaren puntako poetak batzea, antologiagileak gustuko izan dituen poemak biltzea baizik; beraz, azken horiei eman zaie lehentasuna egileen gainetik. Hala ere, liburu honetan jasotzen diren ia ehun poema horietan denetarik topatuko du irakurleak, eta argi geratuko zaio gure poesiaren bilakaera 1951tik gaur egunera arte bildutako poema hauetan.
Jarraian liburuan azaltzen diren poetak eta poemak daude:
Jon Mirande: Harrizko Jainko bati eta Zergatik
Gabriel Aresti: Souvenir d’Espagne pour mesdemoiselles Solanje et Helena Gereziaga eta Euskal harria
Juan Mari Lekuona: Larrazken eta Meretriz hila
Bitoriano Gandiaga: T’euria eta Gizonak lanera irten du...
Xabier Lete: Poeta bat politikan eta I (2005. urteko azaroaren 27an, igandea Lurdes bisitatzera erietxera nindoala)
Joxean Artze: Ez dakit garbi noiz... eta Bakarrik gaude, bakarrrik gabiltza
Mikel Lasa: Tamariza eta pikondoa
Koldo Izagirre: Hizkuntza ikasten eta Mutilak
Bernardo Atxaga: Fas fatum ene lagunek fadoa... eta Trikuarena
Joseba Sarrionandia: Preso egon denaren gogoa eta Martin Larralde
Rafa Egiguren: plantak eta Zoko guztietan nagusi...
Jose Luis Otamendi: Mundua eta Non
Tere Irastorza: Schopenhauer eta itsasoa eta Sinestezinaren lerroak
Xabier Montoia: Batzuentzat eta Aitorpena
Juan Kruz Igerabide Aitaren etxea eta Zure eskuak nirekin
Felipe Juaristi: Redakzioan eta Optimismo
Itxaro Borda: Pacem in Lapurdum eta Milia lastur revisited
Luigi Anselmi: Ez dakit... eta Zoriontasuna
Patziku Perurena: Ez bazara nitaz akordatzen! eta Gauaren lillura gopla lucetan
Amaia Iturbide: Kantu liraina eta Txatxangorria
Iñigo Aranbarri: Dordokak entzuten dira gela honetan... eta Berrogei minututan ez esateko beldurra
Luis Berrizbeitia: Lepoa eta ezpata eta Sustrairik ez duen arima...
Maria Jose Kerejeta: Salzburgo, 1986eko urria eta Bye, Bye love
Gerardo Markuleta: Batak ez du bestea kentzen eta Ezjakintasunak
Karlos Linazasoro: Azaro eta Bukatu da eguna...
Rikardo Arregi: 66 lerro hiri setiatuan eta IX
Miren Agur Meabe: Ohar laburrak 1 eta Ostera laburra
Pako Aristi: Gaua, hotza, negua eta Arrotz eta eder
Jon Alonso: Armairu barrua (sonetoa)
Karmele Igartua: Sinistu gura ez
Mari Luz Esteban: Amaren heriotzak libreago egin zuen eta aurkikuntza
José Luis Padrón: Maitasun guztietan eta Nire amodioa deklaratu...
Asier Serrano: Erosketen zerrenda eta Bikote terapia
Oier Guillan: Gorputz honetan
Igor Estankona: Kanpoan eta Ustez maitasuna
Pello Otxoteko: Eztia eta olioa eta Badenaren eztena
Jon Aiastui: Bost arrazoi
Castillo Suarez: Izan garenarengandik eta izan gaitezkeenarengatik eta 2. Hobe da ez galdetzea maite ote gaituzten
Kirmen Uribe: Bisita eta Maiatza
Jon Benito: Orbel zaku bat
Angel Erro: Goizaldea eta V GARAI HEROIKOAK
Ignazio Aiestaran: Zer naiz ni? eta Zergatik (ez) naizen abertzalea
Jon Gerediaga: Hilkor eta 1
Aintzane Galardi: Kristalezko ametsak II eta Aspaldian
Goizalde Landabaso: Ixaz idatzitako berbak gustatzen zaizkit
Leire Bilbao: TERRA NOVA eta 1977ko urriko gau bat
Antonio Casado da Rocha: Joseba Espinosarena eta Gatha
Iñigo Astiz: Errautsak eta EDP
Beatriz Chivite: Legarra eta Ezkontza elkarrizketak
Juanjo Olasagarre Arbizun jaio zen 1963an. Donostian psikologiaikasketak egin zituen; hala ere, euskara eta hizkuntza irakastea du ogibide bigarren hezkuntzan. Hainbat hedabidetan kolaboratu izan du, hala nola Egin, Egunkaria, Berria eta Deia egunkarietan, edo Argia astekarian. Volgako Batelariak literatura aldizkari digitaleko izan da. Genero bat baino gehiago landu du Olasagarrek. Poesiatik ekin zion bere literatur ibilbideari, 1991n Gaupasak (Susa) bilduma plazaratuta, eta genero horri eskaini zion nagusiki bere traiektoriaren lehenengo partea, Bizi puskak (Susa, 1996) eta Puskak biziz (Susa, 2000) lanak plazaratuta, nahiz eta egin zituen tartean beste genero batzuetan ere sartu-irtenak, Hegazti errariak (BBK-Euskaltzaindia, 1996) teatro-lana eta Mandelaren Afrika (Susa, 1998) kronika-liburua, kasurako. Gerora nobela ere argiratu du: Ezinezko maletak (Susa, 2004), T (Tragediaren poza) (Alberdania, 2008) eta Poz Aldrebesa (Susa 2017). 2018an Ia Hemen poesia liburua (Xabier Lete Saria. Pamiela 2018) argitaratu du.
Bideko hitza. Euskal poema modernoen antologia (1951-2019)
Antologia honetan, bere irakurketetan aurkitutako hitzak bildu nahi izan ditu egileak: hitz horiek poesia generokoak izatea dute amankomunean. Denok dakigun bezala, asko irakurtzen ez den generoa da poesiarena, zenbait arrazoiren artean zeinua eta esanahia bata bestetik gero eta gehiago urrunarazi baitituzte egileek zein ildo historikoek. Hori dela eta, esanahi argia eta garbia ez ezik, musikalitatea ere baduten poemak bilatu dira, poema antologia honen helburua irakurlea poesia irakurtzera zaletzea da eta. Hautaketa egitean, irizpidea ez da izan euskal poesia modernoaren puntako poetak batzea, antologiagileak gustuko izan dituen poemak biltzea baizik; beraz, azken horiei eman zaie lehentasuna egileen gainetik. Hala ere, liburu honetan jasotzen diren ia ehun poema horietan denetarik topatuko du irakurleak, eta argi geratuko zaio gure poesiaren bilakaera 1951tik gaur egunera arte bildutako poema hauetan.
Jarraian liburuan azaltzen diren poetak eta poemak daude:
Jon Mirande: Harrizko Jainko bati eta Zergatik
Gabriel Aresti: Souvenir d’Espagne pour mesdemoiselles Solanje et Helena Gereziaga eta Euskal harria
Juan Mari Lekuona: Larrazken eta Meretriz hila
Bitoriano Gandiaga: T’euria eta Gizonak lanera irten du...
Xabier Lete: Poeta bat politikan eta I (2005. urteko azaroaren 27an, igandea Lurdes bisitatzera erietxera nindoala)
Joxean Artze: Ez dakit garbi noiz... eta Bakarrik gaude, bakarrrik gabiltza
Mikel Lasa: Tamariza eta pikondoa
Koldo Izagirre: Hizkuntza ikasten eta Mutilak
Bernardo Atxaga: Fas fatum ene lagunek fadoa... eta Trikuarena
Joseba Sarrionandia: Preso egon denaren gogoa eta Martin Larralde
Rafa Egiguren: plantak eta Zoko guztietan nagusi...
Jose Luis Otamendi: Mundua eta Non
Tere Irastorza: Schopenhauer eta itsasoa eta Sinestezinaren lerroak
Xabier Montoia: Batzuentzat eta Aitorpena
Juan Kruz Igerabide Aitaren etxea eta Zure eskuak nirekin
Felipe Juaristi: Redakzioan eta Optimismo
Itxaro Borda: Pacem in Lapurdum eta Milia lastur revisited
Luigi Anselmi: Ez dakit... eta Zoriontasuna
Patziku Perurena: Ez bazara nitaz akordatzen! eta Gauaren lillura gopla lucetan
Amaia Iturbide: Kantu liraina eta Txatxangorria
Iñigo Aranbarri: Dordokak entzuten dira gela honetan... eta Berrogei minututan ez esateko beldurra
Luis Berrizbeitia: Lepoa eta ezpata eta Sustrairik ez duen arima...
Maria Jose Kerejeta: Salzburgo, 1986eko urria eta Bye, Bye love
Gerardo Markuleta: Batak ez du bestea kentzen eta Ezjakintasunak
Karlos Linazasoro: Azaro eta Bukatu da eguna...
Rikardo Arregi: 66 lerro hiri setiatuan eta IX
Miren Agur Meabe: Ohar laburrak 1 eta Ostera laburra
Pako Aristi: Gaua, hotza, negua eta Arrotz eta eder
Jon Alonso: Armairu barrua (sonetoa)
Karmele Igartua: Sinistu gura ez
Mari Luz Esteban: Amaren heriotzak libreago egin zuen eta aurkikuntza
José Luis Padrón: Maitasun guztietan eta Nire amodioa deklaratu...
Asier Serrano: Erosketen zerrenda eta Bikote terapia
Oier Guillan: Gorputz honetan
Igor Estankona: Kanpoan eta Ustez maitasuna
Pello Otxoteko: Eztia eta olioa eta Badenaren eztena
Jon Aiastui: Bost arrazoi
Castillo Suarez: Izan garenarengandik eta izan gaitezkeenarengatik eta 2. Hobe da ez galdetzea maite ote gaituzten
Kirmen Uribe: Bisita eta Maiatza
Jon Benito: Orbel zaku bat
Angel Erro: Goizaldea eta V GARAI HEROIKOAK
Ignazio Aiestaran: Zer naiz ni? eta Zergatik (ez) naizen abertzalea
Jon Gerediaga: Hilkor eta 1
Aintzane Galardi: Kristalezko ametsak II eta Aspaldian
Goizalde Landabaso: Ixaz idatzitako berbak gustatzen zaizkit
Leire Bilbao: TERRA NOVA eta 1977ko urriko gau bat
Antonio Casado da Rocha: Joseba Espinosarena eta Gatha
Iñigo Astiz: Errautsak eta EDP
Beatriz Chivite: Legarra eta Ezkontza elkarrizketak