Martin Gilek bere ama bilatzen du bere oroimenetik agertu eta desagertzen den melodia batean, eta aita herbario baten xafla iharren artean. Izurkizen, Nafarroako Erriberan, isilik eta ihesean zegoela gogoratzen du, non etxeko intimitatean hizkuntza baten zati txiki batzuk transmititu baitzizkioten, orain ia totelka hitz egiten ez duena eta bere bizitzako une laburretara eramaten duena. Salamancako unibertsitatean egiten ari den hitzaldi batean, gurasoen arrastoaren atzean jarriko du. Pablo Gil Martinen aita da. Familia karlista izanik, gogo biziz jasoko du 1936ko uztaileko estatu-kolpearen berri, baina sortu zituen eta tartean izan zituen gertaerek bat-batean begiak irekiko dizkiote. Belchiteko batailara lagunduko dugu, Gerra Zibileko gordinenetako batera, eta bertako hondakinetatik Zeruondora joango gara, Nafarroako mendialdera, non gerraostean maisu izan baitzen. Batzuetan, ideia batzuen defentsak nobletu egiten gaitu. Beste batzuek, ordea, haien defentsa sutsuak itsutu eta dogmara bultzatzen gaitu. Hiltzera eta hiltzera. Horren aurrean, bi aukera daude: begiak ixtea eta taldearen beroa sentitzen jarraitzea; edo begiak irekitzea eta aire hotzari begiratzea.